老人大小便失禁是什么原因造成的
Иерони?м Босх | |
нидерл. Jheronimus Bosch | |
![]() Босх портреты. ??л?м, сангина 41×28 см. Муниципаль китапхана. Аррас. | |
Исеме: |
百度 补水保湿效果测试科颜氏高保湿霜补水保湿效果评测方法:分别在使用高保湿霜前、后测试皮肤表面水分值及油分值,通过对比两个阶段的水分值及油分值变化,以评测科颜氏高保湿霜对肌肤的补水、滋润效果。
Й?рун Антонисон ван Ак?н |
---|---|
Тыу?ан: |
я?ынса 1450 йыл |
Тыу?ан урыны: |
?ертогенбос, Бургунд Нидерланды |
?лг?н: | |
?лг?н урыны: |
?ертогенбос, Габсбург Нидерланды |
Подданныйлы?ы: |
Бургунд Нидерланды ??м Габсбург Нидерланды |
Стиль: |
Т?нья? Я?ырыу |
Имза: | |
![]() |
Й?ру?н Анто?нисон ван А?к?н (нидерл. Jeroen Anthoniszoon van Aken [j??run ɑn?to?n??so?n vɑn ?a?k?(n)]), Иерони?м Босх[1] (нидерл. Jheronimus Bosch [??ije?ro?nim?s ?b?s], лат. Hieronymus Bosch; я?ынса 1450—1516) булара? билд?ле — нидерланд р?ссамдары ырыуынан, Т?нья? Я?ырыуы осороно? м?ш??р о?таларыны? бере?е.
Биография?ы
[??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте?]Й?рун ван Ак?н ?ертогенбоста (Брабант) я?ынса 1450 йылда тыу?ан. Ахен тиг?н немец ?ала?ынан сы??ан ван Ак?нд?р ?аил??е борон замандар?ан у? ?ынлы с?н??т ??н?ре мен?н ш???лл?н? — Ян ван Ак?н[nl] (Босхты? олата?ы, 1454 йылда вафат була[2]) ??м уны? биш улыны? д?рте?е, шул и??пт?н Иеронимды? ата?ы Антоний ?а [nl] р?ссам була.

Босх башлыса тыу?ан ?ертогенбосында й?ш?й ??м ижад ит?. Был ?ала ул заманда Бургунд герцоглы?ына ин?, ? х??ер — Нидерландта Т?нья? Брабант провинция?ыны? административ ???ге. Архив документтарында Босхты? исеме т??ге тап?ыр 1474 йылда ?Jheronimus? тип телг? алына.
?ала архивында?ы м??л?м?тт?р??н билд?ле булыуынса, 1478 йылда ата?ы ?л?, Босх уны? о?тахана?ын мира? итеп ала. Ван Ак?нд?р?е? художество о?тахана?ы т?рл? заказдар баш?ара — стеналар?а би??? ??р?тт?ре т?ш?р?, а?ас скульптуралар?а алтын ялата, сирк?? к?р?к-яра?ы я?ай. ??иеронимус-живописсы? (1480 йыл документы буйынса) тыу?ан ?ала?ыны? ?ы??артыл?ан атама?ын псевдоним итеп ала: Den Bosch.
?йл?не?е
[??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте?]1480 йыл тир??енд? р?ссам Алейт Гойартс ван дер Меервене?а ?йл?н?, ул уны бала са?тан белг?н бул?андыр. ?ы? ?ертогенбоста?ы бай сау?аг?р ?иал??ен?н сы??ан була. Был никах ар?а?ында Босх тыу?ан ?ала?ыны? билд?ле бюргеры булып кит?. Балалары булмай.
Алла ?с??е ту?анлы?ы
[??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте?]1486 йылда Алла ?с??е ту?анлы?ына (?Zoete Lieve Vrouw?) — ?ертогенбоста 1318 йылда барлы??а килг?н дини й?м?и?тк? — а?за булып ин?. Был ту?анлы? х?йри?лек мен?н ш???лл?н?.
1497 йылда Босхты? ?лк?н а?а?ы Госсен ван Акен[nl] вафат була. 1504 йылда Босх Нидерланд наместнигы ?ылыу Филипптан ??и?м?т к?н?? триптихын т?ш?р??г? заказ ала.
?леме
[??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте?]Р?ссам 1516 йылды? 9 авгусында м?рх?м була. Уны? мен?н хушлашыу Изге Иоанн соборында ?т?.
Босхты? вафатынан ?у? ярты йылдан ?атыны р?ссамдан ?ал?ан ва?-т?й?кте вари?тар?а таратып бир?. Иероним Босхды? бер нинд?й к?сем?е? милке булма?андыр тип фараз ?ылыр?а ниге? бар. Босхты? ?атыны ирен?н ?у? ?с йылдан м?рх?м була.
Босхты? ижады тура?ында
[??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте?]
Босхты? с?н??те ??р ва?ыт и? киткес ?ур тартыу к?с?н? эй? була. Элек, Босх картиналарында?ы ?ен-шайтандар? тамашасыны ??р?ткес, нервыларында уйна?ыс р??ешенд? ген? ?абул ител?, тиг?н ?араш й?ш?й.
Х??ерге ?алимдар Босх ижадына к?пк? т?р?нер?к м???н? ?алыныуы ха?ында?ы ?ы?ымта?а кил? ??м ул м???н?л?р?е асыр?а, тамыр?арын, сы?ана?тарын табыр?а, а?латма бирерг? тырыша. Бер????р Босхты т?пк? а?дан бы?аса к?релм?г?н образдар?ы ??йр?п сы?ар?ан XV быуат сюрреалисы тип атай, уны? мен?н берг? мотла? Сальвадор Дали?ы и?к? т?ш?р?. Икенсел?р фекеренс?, Босхты? с?н??тенд? урта быуаттар?а?ы ?эзотерик дисциплиналар? — алхимия, астрология, ?ара сихыр са?ыла. ?с?нс?л?р р?ссамды ул заманда йыш осра?ан дини м?рт?тлек мен?н б?йл?й.[3] Френгер фекеренс?, Босх Изге Рух Ту?анлы?ыны? а?за?ы бул?ан, улар шулай у? ???мсел?р тип т? атал?ан; был м?рт?тсел м????п XIII быуатта барлы??а кил?? л?, Европала бер нис? быуаттан ?у? ?ына ны?лы таралып кит?. Л?кин Босх осоронда Нидерландта бындай м????пте? булыуы тура?ында бер нинд?й м??л?м?т табылма?анлы?тан, был фараз ?алимдар?ы? к?бе?е тарафынан кире ?а?ыла[4].
Босхты? техника?ы алла прима тип атала. ?ынлы с?н??тте? май мен?н т?ш?р?л? тор?ан был ысулында бумаланы? т??ге э???рен?н ?к тотош фактура хасил була. Босх ижады буйынса х??ерге заман тикшерене???рен? ниге?л?неп, с?н??т белгест?ре Иероним Босхты? ?а?ланып ?ал?ан мира?ына 25 картина ??м ?иге? р?семде индер?.[5] Уны? эшт?ре — триптихтар, триптихтар?ы? фрагменттары ??м ?? аллы айырым картиналар. Босх ???р??рене? ете?енд? ген? уны? имза?ы бар. Тарих картиналар?ы? Босх ?уш?ан атамаларын ?а?лама?ан. Бе?г? билд?ле атамалар тик каталогтар буйынса ны?ынып ?ал?ан.
Тикшерене?сел?р Босхты? ижади ??еше ??м ???р??рене? я?ылыу дата?ыны? т?ртибе тура?ында ла бер ни ?йт? алмай, с?нки бер ???рг? л? бер нинд?й дата ?уйылма?ан.
Босхты? заказсылары
[??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте?]
Алла ?с??е Ту?анлы?ы капелла?ы ?с?н я?ыл?ан картиналар?ан тыш Босх баш?а заказдар ?а ?т?г?н. У?а картиналар я?ыу?а заказ бире?сел?р ара?ында Хосс ??м Берг ке?ек ?ертогенбоста?ы бик билд?ле ?аил?л?р?е? фамилиялары ла осрай. Л?кин ти???н Босхты? даны ?аланан ситт? л? тарала.
- 1504 йылды? сентябренд? р?ссам ?Й?нн?тт? ултыр?ан Алланы? х?к?м? ??м Й???нн?м? тиг?н картинаны т?ш?р?? ?с?н 36 фунт аванс ала, документ?а ярашлы, заказ Габсбургтар?ы? бере?е — Нидерланд хакимы ??м Кастилия короле ?ылыу Филипп I тарафынан бирел?. Шуны?ы ла бар: ошо заказ буйынса т?ш?р?лг?н тип и??пл?нг?н ??и?м?т к?н?? тиг?н Вена триптихы ?урлы?ы мен?н контрактта к?р??телг?н ?лс?мд?рг? тап килм?й.
- 1516 йылда Босх?а Филипп I-не? ?ы? ??р??ше Маргарита Австрийская заказ бирг?н ки? билд?ле Лиссабон триптихы ?Изге Антоний?а в?св?с? ?алыу? ???ренд?ге Антоний образына ?а?ылышлы ла асы?лы? ю?. Триптих XVI быуатты? беренсе ярты?ында у? ?атып алына ла Португалия?а алып кител?.
- 1521 йылда к?м тиг?нд? ?с эше Венеция кардиналы ??м билд?ле меценат Доменико Гримани коллекция?ында була.
???р??ренд? символдар
[??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте?]
Босхты? картиналары уны? замандаштары ?с?н х??ерге тамашасы?а ?ара?анда к?пк? ?урыра? м???н?г? эй? бул?ан. Сюжеттар?а а?латманы урта быуаттар кеше?е Босх картиналарын тултыр?ан ??р т?рл? символдар аша ал?ан. Ул символдар?ы? к?бе?ене? ни а?лат?аны х??ер билд?ле т?гел, ?ай?ы бер??ре м???н??ен ??г?ртк?н. Картиналары к?п м???н?ле билд?л?р мен?н тул?анлы?ы ар?а?ында уны т?рл? дини ??м философик й?н?лешт?рг? индер?л?р.
Босх символдарыны? байта? ?л?ш? алхимик м???н?г? эй?. Урта быуаттар ахырына алхимия м???ни?тте? м?рт?тлекк? я?ын бер к?ренеше, химияны? фантастик варианты булып тора. Уны? эй?рсенд?ре зат?ы? металдар?ы ?философия ташы? тиг?н фарази матд? яр?амында алтын?а ??м к?м?шк? ?йл?ндерерг? тырыша. Босх алхимия?а иблистеке ке?ек кире ?ы?аттар бир?. ??ерелеште? алхимик стадиялары т?? к?сешт?рен? ?алын?ан; тешле башнялар, ?ыу а?астар, ян?ындар, Й???нн?м билд?л?ре булып, алхимиктар т?жриб?л?ренд?ге ял?ынды са?ылдыра; герметик ?ауыт й? металл ирете? мейесе ?ара сихыр ??м иблис эмблемалары ла булып тора.

Босх Урта быуаттар?а ки? тарал?ан бестиарий символика?ын — харам хайуандар?ы ла ?уллана: уны? картиналарында д?й?, ?уян, сус?а, ?ау?ы ??м баш?алар осрай. Алхимияла ?рм?нде к?к?ртт? а?лат?ан, ул, ?оро?ан а?ас, хайуан й? ?ош-?орт ??лд??е ише б?т? кипк?н н?м?л?р ?ыма? у?, иблис ??м ?ж?л билд??е тип ?анал?ан.
Йыш осраусан баш?а символдар:
- ба??ыс — алхимияла танып беле?г? юл й? енси акт символы;
- т??к?релг?н буранка — мутлы? й? ял?ан а?ыл атрибуты;
- ас?ыс (р??еше мен?н йо?а? асыу?а т???йенл?нм?г?н) — танып беле? й? енси а?за;
- ?ыр?ып алын?ан ая?, ????тт? ??риплек й?ки ?азаплау мен?н б?йл?н?, ? Босхта м?рт?тлек ??м сихыр мен?н д? б?йле;
- у? — яуызлы? билд??е. Й? ул эшл?п? ?т? ?а?алып тора, й? к????л?р?е тишеп сы?а, й? хатта ярым ш?р? ???мде? анусына с?нсеп ?уйыла (бо?о?ло?, а??ынлы? билд??е итеп);
- ?к? — христиан картиналарында м???н??е антик мифологиялар?а?ы ке?ек (т?р?н а?ыл билд??е) булма??а м?мкин. Босх к?п картиналарында ?к? т?ш?рг?н, ?ай?ы бер?? ?к?л?р?е м?керле ??м?лд?р ?ыл?ан й? ?лемесле гона??а бирелг?н б?нд?л?рг? ?ушып т?ш?р?. Шунлы?тан ?к? й? ябала?, т?нг? йырт?ыс ?ош булара?, золом?а хе?м?т ит? ??м алйотло?то, рухи ?у?ырлы?ты, фанилы?та?ы р?хим?е?лекте к???л?ндер?, тип ?анала;
- ?ара ?оштар — гона?.
К?серм?сел?р, о?шатыусылар, эй?ре?сел?р ??м вари?тар
[??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте?]
Босх — Нидерланд ?ынлы с?н??те панорама?ы ?с?н типик булма?ан ??м XV быуат Европа ?ынлы с?н??тенд? бер??н-бер шундай р?ссам. Норманан тайпылтып ??м баш?а ла килм??т?й ?и?ф?тт?рг? индереп т?ш?р?лг?н парадоксаль ?ындар Босх д??еренд?ге Т?нья? Европа халы?тарыны? хик?й?тт?ренд?ге фантазияны са?ылдыр?ан и? киткес бай, ирекле ижади хыял тарафынан тыу?ырыл?ан.

Босх ?ынлы с?н??тт? ?ис кем о?шатып килештер? алма?тай о?та булып тойол?а ла, картиналар?ы? бик ??йб?т ?атылыуы асы?лан?ас та, уны? манера?ы к?п к?серм?сел?р тарафынан ??л?штерел?. Босх ?ай?ы бер эшт?рене? нисек к?сереп т?ш?л??ен ??е к???т?, атап ?йтк?нд?, ?Бер й?к бес?н? триптихын ??е ?арап к?серт?, был картинаны? ике версия?ы бар (Прадо ??м Эскориал йыйынты?тарында). Ян Мандейн, Ян Велленс де Кок ише к?сереп эшл?? ??н?рсел?рен?н тыш, Босх картиналары йо?онто?о а?тында ????рене? ?ы?ы?лы композицияларын эшл?г?н о?талар ?а була, м???л?н, Квентин Массейс ??м Иоахим Патинира. Массейс Босх триптихтарыны? жанр ?ы?аттарын ??м моралистик й?н?лешен ??л?штер?, ??м был к?ренеш голланд ?ынлы с?н??т м?кт?бене? ??енс?лекле ?а?анышына ?йл?н?. Патинираны, кире?енс?, ??р?тл?нг?нд?р?е? ?ал?мд?р?е сол?ар к?л?ме ылы?тыра — ??ене? панорамалы картиналарында, Босх?а эй?реп, ул фантастик ??м м?ш??р пейзаждар т?ш?р?. Питер ?лк?н Брейгелде? к?п планлы ижадында ике тенденция й?н?ш ??еп, я?ы философик д?й?мл?штере? синтезын хасил ит?.

Сюрреализм с?н??тк? т?пк? а?ды? хужа булыуы тура?ында белдерг?с, Босхты? фантазияларына ?абаттан ба?а бире? ?тк?рел?. Шул фантазиялар?ы донъя?а килтерг?н гот д??ерене? ахыры контексынан айырып ал?ас, уны? им?нес ?ындары я?ы тормош ала. Макс Эрнст ??м Сальвадор Дали? ????рен уны? вари?ы тип и?лан ит?. Дали? картиналары метаморфоза законы тарафынан донъя ярал?анда?ы хаос?а барып тоташа, шунлы?тан улар?а абсурд ??м серлелек хакимлы? ит?. Босх ижадын Фрейдты? психоанализ теория?ына б?йл?рг? тырышалар: а??арыу?ы?лы?ты? ????тт?н тыш к?ст?рен ирекк? сы?арыу ?ына Нидерланд о?та?ыны? й???нн?мд?гел?й к?ренмешт?рен тыу?ыра ал?андыр. Босхты? фантасмагорик донъя?ы сюрреалистар?ы? беренсе манифесында (1924) Андре Бретон тарафынан тасуирлан?ан автоматизм теория?ына тулы?ынса яуап бир?: р?ссам ??ене? а?ында хасил бул?ан ??р образды т?ш?р?п бара. Бретон ??е Босхты сюрреализм х?б?рсе?е тип атай.
Фрейд психоанализына ниге?л?нг?н сюрреализм теориялары Нидерланд о?та?ы картиналарыны? ширф?арын тулы?ынса аса алмай. Х??ерге заман психология?ы Босх картиналарыны? ни ?с?н шул тиклем ылы?тыр?ыс булыуын а?лата ала, л?кин р?ссам ??м уны? замандаштары ?с?н нинд?й м???н?г? эй? бул?анлы?ын билд?л?й алмай.
Босхты? ???р??ре
[??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте?]Музей?ар исемлеге
[??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте?]Босх эшт?ре т?б?нд?ге музей?ар?а бар:
- тыу?ан иле Нидерландта: Бойманс—ван Бёнинген музейы, Роттердам;
- Испанияла:
- Мадридта?ы Прадо музейы; ???р??рене? ярай?ы у? тулы йыйынты?ы;
- Ласаро Гальдиано музейы (Museum of Lázaro Galdiano); Мадрид;
- Мадрид тир??енд?ге Эскориал монастыры;
- Францияла:
- Лувр, Париж;
- Италияла — Дождар ?арайы, Венеция;
- Португалияла — Борон?о с?н??т милли музейы, Лиссабон;
- Бельгияла:
- Н?фис с?н??т музейы, Гент;
- Король н?фис с?н??т музейы; Брюссель;
- Австрия баш ?ала?ы Венаkf:
- С?н??т тарихы музейы;
- ?ынлы с?н??т академия?ы;
- Альбертин галерея?ы;
- Германияла:
- Штедель художество институты; Майнда?ы Франкфурт;
- Берлин картиналар галерея?ы;
- Гравюралар кабинеты; Берлин;
- Кунст?алле; ?амбург;
- Европанан баш?а:
Айырым картиналары
[??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте?]-
Алйотло? ташын сы?арыу. 1475—1480. Прадо
-
Галилей Кана?ында никах. Бойманс-ван Бёнинген музейы. Роттердам
-
Ете ?лемесле гона?. 1475—1480. Прадо
-
Донатор мен?н ар?ыса??а ?а?а?лау. 1480—1485. Король н?фис с?н??т музей?ары. Брюссель
-
Ecce Homo. 1480—1485. Штедель художество институты. Франкфурт
-
Ар?ыса?ты к?т?реп барыу. 1490—1500. Н?фис с?н??т музейы. Гент
-
Изге Сумырыусы Иоанн с?лд?. 1504—1505. Хосе Ласаро Гальдиано тупланма?ы. Мадрид
-
Изге Христофор. 1504—1505. Бойманс-ван Бёнинген музейы. Роттердам
-
Изге Иероним до?а ?ыла. Я?ынса 1505. Н?фис с?н??т музейы. Гент
-
С?нскеле таж кей?ере?. 1508—1509. Милли галерея. Лондон
-
С?нскеле таж кей?ере?. Я?ынса 1510. Сан-Лоренсо монастыры. Эскориал
-
А??ын ул. ок. 1510. Бойманс-ван Бёнинген музейы. Роттердам
Босхты? триптихтары
[??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте?]
?Ер л?зз?тт?ре ба?са?ы?
Босхты? т?п шедевр?ары — ?ур ми?рап триптихтары. Б?г?нг? тиклем ?а?лан?андары:
- Бер й?к бес?н (1500—1502), Эскориал музейы экспонаты, Мадрид;
- Ар?ыса??а ?а?а?лан?ан ?азаплы ?ы? (1500—1503), Дождар ?арайы, Венеция;
- Ер л?зз?тт?ре ба?са?ы (1500—1510), Прадо музейы, Мадрид;
- ?и?м?т к?н? (1504), ?ынлы с?н??т академия?ы, Вена;
- Изге д?р?ишт?р (я?ынса 1505), Дождар ?арайы, Венеция;
- Изге Антоний?а в?св?с? ?алыу (1505—1506), Борон?о с?н??т милли музейы, Лиссабон;
- Тылсымсылар?ы? баш эйе?е (я?ынса 1510), Прадо музейы, Мадрид.
?а?ланма?ан триптихтар?ы? фрагменттары
[??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте?]-
И??р??р карабы. 1495-1500. Лувр. Париж
-
Бир?нлекк? ??м а??ынлы??а аллегория. Я?ынса 1500. Йель университеты художество галерея?ы. Нью-Хейвен
-
?аранды? ?леме. Я?ынса 1500. Милли с?н??т галерея?ы. Вашингтон
-
Изге Иоанн Патмоста. 1504-1505. Берлин картина галерея?ы. Берлин
-
?Хозур?ар ??м ????рл?нг?нд?р?. 1504-1505. Дождар ?арайы. Венеция
-
Ар?ыса?ты к?т?реп барыу. 1505. Король ?арайы. Мадрид
-
Й???нн?м ??м Туфан ?ал?ыу. 1508-1514. Бойманс-ван Бёнинген музейы. Роттердам
-
Ар?ыса?ты к?т?реп барыу. 1515-1516. С?н??т тарихы музейы. Вена
Босх графика?ы
[??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте?]Ту?ы? р?семде? авторы Иероним Босх ик?нлеге ?ур те??ллек мен?н билд?л?нг?н.
-
?ола?лы урман ??м к??ле ялан. Перо, бистр. 20,2 х 12,7 см. Гравюра кабинеты. Берлин
-
Кеше-а?ас. Перо, бистр. 27,3 х 21,1 см. Альбертина. Вена
-
?к? оя?ы. Перо, бистр. 14 х 19,6 см. Бойманс-ван Бёнинген музейы. Роттердам
-
Ике монстр. Перо, бистр. 16,4 х 11,6 см. Гравюра кабинеты. Берлин
-
Панцирында баш ??й?ге бул?ан г?б?рг?йел мен?н ?анатлы иблис. Перо, бистр. 16,4 х 11,6 см. Гравюра кабинеты. Берлин
-
Ике убырлы ?арсы?. Перо, бистр. 12,5 х 8,5 см. Бойманс-ван Бёнинген музейы. Роттердам
-
Монстар?ар ?ы?малары. Перо. 8,6 х 18,2 см. Гравюра кабинеты. Берлин
-
Умарта мен?н убырлы ?арсы?тар. Перо, бистр. 19,2 х 27 см. Альбертина. Вена
-
Убырлы ?арсы?тар. Перо, бистр. 20,3 х 26,4 см. Р?семд?р кабинеты. Лувр. Париж
XVI быуат урта?ында, Босхты? вафатынан ?у? бер нис? ти?т? йылдан, голланд о?та?ы фантазия?ы донъя?а килтерг?н хикм?тле эшт?р?е терге?е? х?р?к?те ки? ?олас ала. Босх мотивтарына ?ур ?ы?ы??ыныу Питер ?лк?н Брейгель ???р??рене? популярлы?ын да, гравюра мен?н мауы?ыу?ы ла а?лата. Босхты? ?ен-шайтандары? мотивтары буйынса т?ш?р?лг?н гравюралар у?ыш ?а?ана. Айырыуса м???лд?р?е ??м халы? тормошо к?ренешт?рен ??р?тл?г?н гравюралар таралыу таба.
Босхты?ылыр тип и??пл?нг?н картиналар
[??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте?]Т?б?нд?ге картиналар?ы? Иероним Босхты?ы ик?нлеге тулы?ынса и?батланма?ан.
-
?Изге Антоний?а в?св?с? ?алыу? Прадо, Мадрид
-
?Алебардасыны? башы? Прадо, Мадрид
-
??атын-?ы? башы? Бойманс-ван Бёнинген музейы, Роттердам
-
?Ике ир башы? Бойманс-ван Бёнинген музейы, Роттердам
-
?Изге Иаков ??м тылсымсы? Н?фис с?н??т музейы, Валансьен
-
?Сабый?а баш эйе?? Вальраф-Рихарц музейы, Кёльн
-
?Тылсымсылар?ы? баш эйе?е? Филадельфия Художество музейы
-
?Ecce Homo? (Кеше Был) Филадельфия Художество музейы
-
?Зинасы ?атынды? ?леме? Ш?хси тупланма,Нью-Йорк
-
??и?м?т к?н?? И?ке пинакотека, Мюнхен
-
?К?? быуыусы? Муниципаль музей, Сен-Жермен-ан-Ле
-
?Концерт? Н?фис с?н??т ?арайы (Лилль)
Библия темалары
[??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте?]???м мен?н ?ауа тарихы
[??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте?]Донъя яралыу
[??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте?]Иероним Босхты? и? билд?ле триптихыны? ?ап?астары Библияла?ы ?Донъя яралыу? сюжетын тасуирлай. Триптих ?? атама?ын урта ?л?шт?ге ??р?тт?н ал?ан, с?н??т белгест?ре фекеренс?, унда ?Ер л?зз?тт?ре ба?са?ы? т?ш?р?лг?н (1500—1510). Асы? ?ул ?ап?аста Алланы? ???м мен?н ?ауаны бар ите?е ??р?тл?н?. Асы? ?ул ?ап?ас, музыка ?оралдарыны? бик к?п булыуы ар?а?ында, ?Музыкаль таму?? тип атал?ан [6]
-
В мадридском Прадо
-
Асмандар?а?ы алыш ??м гона??а батыу
[??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте?]??и?м?т к?н?? триптихы (1504) Венала ?ынлы с?н??т академия?ына ?уйыл?ан, уны? ?ул ?ап?асыны? ??к? ?л?ш?нд? Алланы? к?кт? а? ??м ?ара ф?решт?л?р?е? аяу?ы? алышын к???те?е ??р?тл?н?. ? а?та, ер??, Й?нн?т ба?са?ында ???м мен?н ?ауа гона??а бата. [7]
-
В венской Академии
Фани донъя ?омар?ары
[??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте?]?лемесле гона?тар
[??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте?]?Ете ?лемесле гона?? картина?ыны? ?ур ?йл?н??е — ?йтер?е? д?, Алла?ы Т???л?не? б?т??ен д? к?реп-к???теп тор?ан к??е. К???е? ?ара?ы — ?айса М?сих. Уны? а?тында латинса ?Cave, cave, Deus videt?, й??ни ??ур?, ?ур?, Раббы к?р?? тип я?ыл?ан. Кил??е ?йл?н? — ?ояш нур?арынан ореол, ? уны тир?л?п ете ?лемесле гона? к?ренешт?ре т?ш?р?лг?н: 1/ лат. ira — асыу; 2/ superbia — т?к?бберлек; 3/ luxuria — н?фсе; 4/ accidia — ял?аулы?; 5/ gula — бир?нлек; 6/ avaricia — ?ом?о?ло?; 7/ invidia — к?нс?лл?к. [8]
-
Мадрид Прадо?ында
-
Invidia — к?нс?лл?к.
Ер??ге в?св?с?л?р
[??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте?]Монах кейеменд?ге д?р?иш Антоний?ы (тыу?ан йылы — я?ынса 251, вафаты — 356) ?ай?алыр ю?ары?а ен-шайтандар алып менеп бара (лат. bestia ?хайуан, й?нлек?, т?? ?инд-европаса dhwes — ??р??, ?улыш алыу; рух?)[9]. Изгег? ?йл?н?с?к Антоний д?р?ишт?рс? й?ш?? р??ешен ?айла?ан беренсе христиан була: 35 йыл м?мерй?л?, 20 йыл тау?а й?ш?й, шунан Мысыр?а?ы с?ллекк? кит? ??м бик ны? ?артай?ансы шунда к?н ит?. Триптихты? уртала?ы панно?ында сыс?ан?а атлан?ан ??м ?ур ?а?лы? мен?н бил????ге сабый?ы к?т?рг?н х?ст?рлекле а?ас т?ш?р?лг?н — с?н??т белгест?ре а?асты ?ял?ан М?рй?м? тип атай. У? я?та?ы ?ап?аста ал?ыу к?лд?кле, а? япмалы бер ?атынды балы??а атлан?ан шайтан алып китеп бара[10].
-
Лиссабон Милли борон?о с?н??т музейында
-
Саян балы?
-
Антоний ?ауала,
кеше-пейзаж ер??. -
Почтальон ?ош
-
Х?ст?рлекле а?ас
?и?м?т к?н?
[??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте?]Босхты? ?а?лан?ан и? ?ур ???ре — ??и?м?т к?н?? (1,64 × 2,47 м) тиг?н триптих, унда к?к к?мб??енд? д?рт ф?решт? торба?а ?р?. Улар ара?ында Ю?ар?ы х?к?мдар ултыра, уны ун ике илсе урат?ан. И? уртала х?тер?е юйыу йыл?а?ы ??т?нд? ??й?к т???нд?ге к?пер к?т?релг?н. К?пер ??т?нд?ге ?ара сфера ?ара уп?ын шикелле ?урып алыу ??л?тен? эй?[11].
-
Вена академия?ында

Босх тура?ында документаль фильмдар
[??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте?]- Великие мастера: Загадки Иеронима Босха (реж. Anne James, 1980)
- Сад наслаждений Иеронима Босха (реж. Jean Eustache, 1980)
- День свиньи или Фантастический мир Иеронима Босха (реж. Sergio Pacelli, 1992)
- Иероним Босх: Вдохновленный дьяволом / Jheronimus Bosch, touched by the devil (реж. Питер ван Хёйсте, 2016)
И?к?рм?л?р
[??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте?]- ↑ Согласно нидерландско-русской практической транскрипции, по-русски эту фамилию следует воспроизводить как Бос.
- ↑ Roger-Henri Marijnissen и Peter Ruyffelaere, ?L’ABCdaire de Jér?me Bosch? (Париж, Flammarion, 2001, ISBN 9782080106537), стр. 114—115.
- ↑ Wilhelm Fraenger: Hieronymus Bosch.
- ↑ Степанов А. С. Искусство эпохи Возрождения: Нидерланды, Германия, Франция, Испания, Англия. СПб.; Издательская Группа ?Азбука-классика?, 2009. с.129
- ↑ boschuniverse_nl : boschuniverse_nl . Архивировано 29 ноябрь 2012 года.
- ↑ Chris Will, 2012, с. 15-2315-23
- ↑ Chris Will, 2012, с. 26-2926-29
- ↑ Chris Will, 2012, с. 3434
- ↑ бестия
- ↑ Chris Will, 2012, с. 37-5437-54
- ↑ Chris Will, 2012, с. 82, 92-9682, 92-96
- ↑ Елизавета Мельниченко. 2016 - год Иеронима Босха. Проект ?Босх 500?: анонсы выставок и арт-проектов . информационно-развлекательный портал. 2queens.ru. 2016 йыл 22 март архивлан?ан.
???би?т
[??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте?]- Бос, Гиероним // Брокгауз ??м Ефронды? энциклопедик ???леге: 86 томда (82 т. ??м 4 ??т?м? том). — СПб., 1890—1907. (рус.)(рус.)
- Карел ван Мандер. Книга о художниках. СПб, 2007, стр. 126—130
- Тревин Коплстоун. Хиеронимус Босх. Жизнь и творчество. — М: ?Лабиринт-К?, 1998.
- Девитини А. Босх: Пер. с итал./А.Девитини — М: ООО ?Издательство АСТ?: ООО ?Издательство Астрель?, 2002.
- Баттилотти Д. Босх: Пер. с итал./Д.Баттилотти — М: ?Белый город?, 2000.
- Вальтер Бозинг. ?алып:Книга:Вальтер Бозинг:Босх
- История искусства зарубежных стран. Средние века, Возрождение / Под ред. Ц. Г. Нессельштраус. М., 1982
- Фомин Г. И. Иероним Босх. М., 1974
- Ш. де Тольнай. Босх. М., 1992
- Г. Мартин. Босх. М., 1992
- К. С. Егорова. Три картины Босха на тему ?Мыслитель и природа?. Сов. искусствознание, вып. 19. М., 1985
- Р. Х. Марейниссен, П.Рейфеларе. Иероним Босх: художественное наследие. М., 1998
- Х. Х. Зорилья. Босх. Aldeasa, 2001
- Блинова О. В. Алхимия и её символика в творчестве Иеронима Босха // Науковедение. 2000. № 1. С. 82-127.
- Демпф, П. Тайна Иеронима Босха: роман. — М.: АСТ: ЛЮКС, 2005.- 348, [4]с.- ISBN 5-17-026832-7; ISBN 5-9660-0797-7
- В. М. Жабцев. Хиеронимус Босх. Минск: Харвест, 2011. 128 с., ил., Серия ?Гении мировой живописи?, 3 000 экз., ISBN 978-985-16-9166-7
- Chris Will. Иероним Босх, меж Небес и Адом = Jèr?me Bosch, Entre Ciel et Enfer. — Amsterdam: éditions Stokerkade, 2012. — 119 с. — ISBN 9789079156207.
?ылтанмалар
[??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте?]- 2016 год — 500-летие смерти Босха //Jheronimus Bosch 500 Foundation (нид.) . Архивировано 28 ноябрь 2012 года. 2012 йыл 12 декабрь архивлан?ан.
- Видеофильм производства BBC ?Загадки Иеронима Босха?. 1981 . Архивировано 28 ноябрь 2012 года.