我区促进教育均衡发展新居民子女入学率达97.2%
?ырым ханлы?ы | |||||
Q?r?m Yurtu - ???? ????? | |||||
| |||||
百度 这是空军履行新时代使命任务、提升新时代打赢能力的务实行动。 | |||||
1441 — 1783
| |||||
---|---|---|---|---|---|
Баш ?ала |
?ыр?-Ер (1441 — 1490-е) | ||||
Телд?р |
?ырымтатар | ||||
Дин | |||||
Май?аны |
52 200 км2 | ||||
Хал?ы |
2 млн ( XVII быуат а?а?ы ) | ||||
Идара ите? форма?ы | |||||
Династия | |||||
![]() | |||||
Ханлы?ты? баш ?алалары
[??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте?]
?ырым йортоно? т?п ?ала?ы булып ?ырым ?ала?ы тор?ан. Шулай у? Солхат исеме мен?н д? й?р?т?лг?н. Х??ерге И?ке ?ырым. Баш ?ала итеп уны Оран-Тимур 1266 йылда и?лан итк?н. Атаманы? килеп сы?ышы сы?атай телен? барып тоташа, q?r?m — ям,со?ор, окоп[1], шулай у? сы?атай телен?н инг?н баш?а фекер??р ?? бар.К?нбайыш-?ыпса?са мине? ?ал?ыулы?,(q?r ?ал?ыулы?, -?m — 1-се затты? берлект?ге аффиксы). Ур?анан айырыл?ас, баш ?ала икенсе урын?а к?серел? ??м ?ыр?-Ер ??л???е ?айлана. А?а? Салачик, ? 1532 йылдан я?ынан терге?елг?н Ба?са?арай баш ?ала була.
География
[??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте?]?ырым ханлы?ы составына Днепр ??м Днестр арауы?ында?ы, Азов буйы ??м ?л?шл?т? ?обан т?б?ге ер??ре керг?н. Был ер??р ярымутра?а ?ара?анда бик к?п ???ми?тле май?ан бил?г?н. Ханлы? сикт?ре тура?ында, (шулай у? т?нья? сикт?ре л? кер?) ?ырым, уры? ??м украина сы?ана?тарында билд?л?нг?н. ?мм? те??л ген? тикшерене? эшт?ре х??ерге к?нг?с? алып барылма?ан ??м к?т?релм?г?н.
?ырым хандары сау?аг?рлекте ??тере? мен?н ?ы?ы??ын?ан, был тарма? ?а?на?а бик ???ми?тле табыш килтерг?н. ?ырымдан сы?арыл?ан тауар?ар ара?ында сей тире, ?ары? й?н?, ю?ары сифатлы к?н (сафяндар), ?ары? тире?ен?н тегелг?н тундар, к?р?н ??м ?ара й?ш б?р?с тирел?ре. Шулай у? Посполития ??м Уры? батшалы?ыны? ба?ып алын?ан ер??рен?н алын?ан ?олдар. Был ?олдар?ы ?осман империя?ы ?атып ал?ан.
Ханлы??а керг?н ер?? т?п ??л?? булып ?р ??л???е тор?ан. Ул ?ап?а ролен ?т?г?н. Арбат, Керчь ??л??л?ре ?ырымды ?а?лаусы ??л??л?р булып тор?ан. Т?п сау?а порттары булып Гезлев и Кефе тор?ан.
Ба?са?арай — ханлы?ты? 1428 йылда?ы баш ?ала?ы, А?м?сет солтан ??л???е резиденция?ы бул?ан.
Тарихта?ы ер??ре карта?ы
[??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте?]-
?ыпса?тар XI—XII века
-
Алтын Ур?а 1243—1438
-
?ырым ханлы?ы 1441—1783
Ижтима?и тормош
[??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте?]?ырым ханлы?ыны? д??л?т дине булып ислам ?абул ителг?н. ?ай?ы бер ну?ай ??бил?л?ре ген? шаманлы??а табын?ан. ?ырым татар?ары ??м ну?айлылар мен?н берг? ислам динен ?ырымда й?ш??се т?р?кт?р ??м черкестар ?а ?абул итк?н.
Даими мосолман булма?ан халы? ?с?н христианлы?ты? т?рл? деноминациялары р?хс?т ителг?н: православтар?а (эллин телле ??м т?р?к телле гректар), грегориандар?а (?рм?нд?р), ?рм?н католиктарына, рим католиктарына (италяндар, генуэзц то?омдарына), шулай у? й???дт?рг? ??м ?араимдар?а.
?ылтанмалар
[??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте?]
И?к?рм?л?р
[??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте?]- ↑ Будагов. Сравнительный словарь турецко-татарских наречий, Т. 2, с. 51
Литература
[??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте?]- Официальный сайт Бахчисарайского историко-культурного заповедника
- Дубровин Н. Ф. Присоединение Крыма к России. В 4-х тт. — СПб.: Тип. Императорской Академии наук, 1885—1889.
- Возгрин В. Е. Исторические судьбы крымских татар. — М.: Мысль, 1992. — ISBN 5-244-00641-X.
- Гайворонский О. Созвездие Гераев. Краткие биографии крымских ханов. 2007 йыл 18 март архивлан?ан. — Симферополь: Доля, 2003. — ISBN 966-8295-31-5
- Базилевич В. М. Из истории московско-крымских отношений в первой половине XVII века. — Киев: Тип. 2-й артели, 1914. — 23 с.
- Бантыш-Каменский Н. Н. Реестр делам крымского двора с 1474 по 1779 год. — Симферополь: Тип. Таврическ. губернск. правления, 1893.
- Смирнов В. Д. Крымское ханство под верховенством Оттоманской Порты в XVIII в. до присоединения его к России — Одесса: Тип. А. Шульце, 1889.
- Смирнов В. Д. Крымское ханство в XVIII веке. 2014 йыл 27 май архивлан?ан. — М.: Ломоносовъ, 2014. — ISBN 978-5-91678-230-1
- Смирнов В. Д. Сборник некоторых важных известий и официальных документов касательно Турции, России и Крыма — СПб., 1881.
- Шваб М. М. Русско-крымские отношения середины XVI — первых лет XVII веков в отечественной историографии 1940-х — 2000-х гг. — Сургут, 2011.
- Некрасов A. M. Возникновение и эволюция Крымского государства в XV-XVI веках // Отечественная история. — 1999. — № 2. — С. 48-58.
![]() |
?ырым ханлы?ы Викимилект? |
---|
?алып:Осколки Монгольской империи ?алып:Осколки Золотой Орды ?алып:Административное деление Османской империи